Specustawa – co z zatrudnieniem Ukraińców?
Przyjęcie uchodźców wywołało szereg pytań i wątpliwości – szczególnie w kwestii legalnego zatrudnienia. Specustawa ma pomóc uporządkować powstały chaos, a przede wszystkim pomóc Ukraińcom i polskim przedsiębiorcom. Co zatem wprowadza specustawa?
Prawo cudzoziemców

Ukraińcy mogą podjąć pracę w Polsce?
To pytanie, które nieustannie trapi polskich przedsiębiorców. Wedle specustawy Ukraińcy mogą podjąć pracę w Polsce na uproszczonych zasadach.
Uciekinier z Ukrainy może znaleźć zatrudnienie w Polsce, jeśli:
- jego pobyt na terytorium Polski uznaje się za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 specustawy;
- jest obywatelem Ukrainy przebywającym legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W Polsce mogą pracować Ukraińcy, którzy otrzymali prawo do legalnego pobytu od 24 lutego 2022 r., a także Ci przebywający w Polsce na mocy innych tytułów pobytowych.
Czy potrzebne jest zezwolenie na pracę?
Zezwolenie na prace nie jest potrzebne. Istotne jest jednak to, aby pracodawca powiadomił powiatowy urząd pracy o tym, że zatrudnia cudzoziemca. Zgłoszenie należy wysłać do 14 dni od rozpoczęcia pracy. Pracodawca musi to zrobić za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – praca.gov.pl. Należy przekazać informacje o firmie, pracowniku i rodzaju zawartej umowy. Nie dopełnienie tychże obowiązku nie pozwala na podjęcie pracy bez zezwolenia.
Co poświadcza legalność pobytu?
Do podjęcia pracy w Polsce wystarczy pieczątka w paszporcie o przekroczeniu granicy ukraińsko-polskiej po 24 lutego 2022 r. Pieczątka gwarantuje również legalny pobyt na terenie RP przez 18 miesięcy. Istotny jest również to, żeby osoby z Ukrainy poprosiły o wydanie numeru PESEL.
Co z Ukraińcami, pracującymi już w Polsce, którym kończą się tytuły pobytowe?
Specustawa obejmuje również te osoby i wskazuje jakie dokumenty zostaną automatycznie przedłużone. Jeżeli np. ostatni dzień pobytu przypada na czas od 24 lutego 2022 r., to okres ważności wizy zostanie przedłużony do 31 grudnia 2022 r. W przypadku kart pobytu, wiz Schengen i polskich dokumentów tożsamości obywatela Ukrainy okres ważności przedłuża się do 18 miesięcy. Wspomniane osoby mogą oczywiście dalej legalnie pracować w Polsce.
Ukrainiec zarejestrowany jako bezrobotny
Ukraińcy mogą zarejestrować się jako osoby bezrobotne albo poszukujące pracy. Wobec uchodźców nie będzie stosowane kryterium wieku, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat, jeśli chodzi o mężczyzn.
Obywatel Ukrainy a własna firma w Polsce
Ukraińcy będą mieli możliwość prowadzenia własnej działalności gospodarczej na zasadach podobnych do tych, które obowiązują Polaków. Będzie to jednak możliwe pod warunkiem, że uzyskają oni numer PESEL – ma to zapewnić bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. Utrata prawa do legalnego pobytu w Polsce będzie tożsama z wykreśleniem przedsiębiorcy z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Specustawa reguluje wiele kwestii, które dotychczas były jedną wielką niewiadomą. Obecnie pracodawcy otrzymali dość jasne wytyczne dotyczące zatrudnienia uchodźców w Polsce. Jeśli jednak nie jesteś przekonany, jak dokładnie powinny wyglądać formalności, to nie działaj w pojedynkę. Skorzystaj z porad ekspertów.