Korekta płci – podstawa prawna 

Przepisy polskiego prawa nie przewidują żadnej regulacji dotyczącej zmiany płci – a poprawnie mówiąc, korekty płci. Ważne jest jednak to, że w polskim prawie osoba transpłciowa może formalnie dokonać tranzycji w procesie cywilnym. Taką możliwość daje wyłącznie art. 189. Kodeksu postępowania cywilnego. Mówi on o tym, że: „powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego, lub prawa, gdy ma w tym interes prawny”. Zapis ten sprawia, że osoby transpłciowe mogą żądać ustalenia płci, pozywając przy tym swoich rodziców. 

Korekta płci – warunki 

Nim skierujesz swój pozew do sądu, musisz pamiętać o kilku istotnych wymogach:

  • posiadać dwa zaświadczenia o transpłciowości – jedną musi wydać psycholog-seksuolog, a drugą lekarz specjalista w seksuologii lub psychiatrii;
  • posiadać aktualny odpis aktu urodzenia;
  • zapłacić za pozew ok. 600 zł;
  • mieć skończone 18 lat.

W przypadku posiadania dodatkowej dokumentacji medycznej warto dołączyć ja do pozwu. Nie jest jednak konieczne przejście przez konkretne zabiegi medyczne. Przepisy nie wymagają tego, aby osoba transpłciowa musiała przejść przez zabiegi chirurgiczne lub procesy hormonalne. 

*Przeczytaj też artykuł o fundacji rodzinnej, która daje szansę rodzinom LGBTQ+ – Fundacja rodzinna – nowe prawa dla LGBTQ+

Korekta płci – pozew

Przygotowanie pozwu nie należy do najłatwiejszych z powodu specyfiki procesu o uzgodnienie płci. Warto zatem skorzystać z pomocy prawnika, który przeprowadzi cię przez ten proces i pomoże dopilnować wszelkich formalności. W łatwy i szybki sposób możesz poprosić o pomoc, korzystając z porad prawnych. Tranzycja prawna nie należy do najłatwiejszych, więc zadbaj o wsparcie!

Kiedy już masz przygotowany pozew, to należy go dostarczyć do Sądu Okręgowego w trzech egzemplarzach, dołączając trzy zestawy załączników. Potem pozostaje już tylko czekać na odpowiedź sądu, który wyznaczy datę rozprawy. 

Korekta płci – pozwanie rodziców

Sąd wysyła kopie pozwu do rodziców. Oni natomiast mogą napisać odpowiedź, uznając pozew. Każdy z rodziców osobno udziela odpowiedzi i odsyła ją w trzech egzemplarzach. W przypadku, gdy rodzice współpracują i są przychylni dziecku rozprawa może potoczyć się dość szybko. 

Korekta płci – procedura prawna

Jak już wspomniano, wniesienie pozwu jest możliwe w przypadku rozpoznania przez lekarza seksuologa dysforii płciowej, czyli niezgodność płci psychicznej z płcią biologiczną i anatomicznymi cechami danej osoby. 

Na drodze postępowania sąd sprawdza, czy poczucie przynależności do ustalonej płci jest trwałe. Tu przydatna jest właśnie dokumentacja medyczna, ale sąd może też powołać się na własnych biegłych. Jeśli sprawa zostanie rozpatrzona pozytywnie dla osoby transpłciowej i wyrok stanie się prawomocny, to można wystąpić do urzędu cywilnego o zmianę numeru PESEL. Następnie można dokonać zmiany imienia, wysyłając wniosek do urzędu cywilnego – wystarczy powołać się na wyrok sądu. Kiedy mamy już nowe imię i numer PESEL, można udać się do urzędu gminy po nowy dowód osobisty. 

Warto też pamiętać o aktualizacji danych, takich jak konto e-PIT, Internetowe Konto Pacjenta, konto ZUS, konto ePUAP. 

Kliknij, aby zadać pytanie prawnikowi