Z czego wynika obowiązek?

Na wstępnie warto zaznaczyć, że obowiązek uczestnictwa w ćwiczeniach wojskowych wynika z ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. 1967 Nr 44 poz. 220). Z przepisów dowiadujemy się, że „w ramach powszechnego obowiązku obrony obywatele polscy są obowiązani do: pełnienia służby w obronie cywilnej i odbywania ćwiczeń w jednostkach przewidzianych do militaryzacji i pełnienia służby w jednostkach zmilitaryzowanych”.

Jak wygląda sytuacja w czasie pokoju?

W czasie pokoju nie ma obowiązku odbywania służby wojskowej – dotyczy to również tych osób, które otrzymały najwyższą kategorię, czyli kategorię A. Istnieje tylko obowiązek stawiania się w odpowiedniej placówce Wojskowej Komendy Uzupełnień, aby określić wspomnianą kwalifikację.

Na ów kwalifikacje, oprócz młodych mężczyzn, mogą zostać powołane również:

  • kobiety posiadające kwalifikacje przydatne do czynnej służby wojskowej, a także kobiety pobierające naukę w celu uzyskania tych kwalifikacji, które w roku szkolnym lub akademickim danym roku kończą naukę w szkołach, lub uczelniach medycznych i weterynaryjnych oraz na kierunkach psychologicznych albo będące studentkami, lub absolwentkami szkół, lub kierunków: analityka medyczna, farmacja, lekarski, lekarsko-dentystyczny, pielęgniarstwo, psychologia, ratownictwo medyczne, weterynaria, jeżeli nie posiadają jeszcze określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej;
  • osoby, które ukończyły 18 rok życia i zgłoszą się ochotniczo do pełnienia służby wojskowej, jeżeli nie posiadają jeszcze określonej zdolności do czynnej służby wojskowej.

W razie wojny musisz chwycić karabin

Jeśli do prowadzenia działań zbrojnych nie wystarczy armia zawodowych żołnierzy, to komisje uzupełnień powołają przeszkolonych rezerwistów. Następni w kolejce są jednak ci, którzy podczas kwalifikacji wojskowej otrzymali kategorię A.

Oczywiście wiek gra tutaj istotną rolę. Osoby w zaawansowanym wieku nie zostaną raczej zrekrutowane, z reguły powoływani są obywatele w średnim wieku, ale nierzadko też ci po 60 roku życia.

W przypadku naprawdę poważnego kryzysu militarnego mogą zostać powołane również osoby z kategorią D. Mowa o osobach niezdolnych do wykonywania służby w czasie pokoju. Przed powołaniem do służby chroni wyłącznie kategoria E – trwale i całkowicie niezdolny do czynnej służby wojskowej, o której mowa w opisie kategorii "A", w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. Można jeszcze uniknąć służby w przypadku, gdy „obywatel polski będący równocześnie obywatelem innego państwa nie podlega powszechnemu obowiązkowi obrony, jeżeli stale zamieszkuje poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej”.

Odwołanie od decyzji

Te osoby, które są niezadowolone z przypisanej kategorii podczas komisji wojskowej, mogą odwołać się od decyzji. Czas przewidywany na odwołanie to 14 dni od otrzymania decyzji. Osoba wnosząca odwołanie, musi liczyć się z tym, że wojewódzka komisja może wezwać ją do swojej siedziby. W jakim celu? Po to, aby poddać ją kolejnym badaniom lekarskim i ewentualnie specjalistycznym, aby wydać ostateczny werdykt.

Obowiązkowa służba wojskowa została zniesiona w Polsce ponad 10 lat temu. Niestety wezwanie na komisję wojskową często budzi strach, szczególnie wśród młodych mężczyzn. Oczywiście niesłusznie, gdyż w czasie pokoju nikt nie zostanie powołany do służby wojskowej. Kwestia ta jednak wygląda inaczej, kiedy wybuchnie konflikt zbrojny i zasoby armii zawodowej będą niewystarczające.